Belijdenis en katholiciteit

Belijdenis en katholiciteit 7 Dat is historisch niet vol te houden. […] Het gaat […] niet aan dat één kerk exclusief ‘katholiek’ opeist. 7 Men hoeft geen diepgaande theologische studie te hebben verricht om zich een eerste oordeel te kunnen vormen over deze discussie. Hoe kwalijk is het, dat de Rooms-katholieke Kerk zichzelf zonder nadere kwalificatie ‘katholiek’ noemt, terwijl ook anderen – Oud-Katholieken 8 bijvoorbeeld, maar ook sommige protes- tanten – zichzelf ‘katholiek’ willen noemen? Als het al kwalijk is, dan wordt dat in ieder geval niet algemeen onderkend. Het is namelijk onder protestanten in de Nederland heel gebruikelijk om hetzelfde te doen. Ik geef twee voorbeelden. Ik heb mijn eerste onderwijs genoten op christelijke basisscholen. Met ‘christe- lijk’ werd hier protestants-christelijk bedoeld, maar die kwalificatie werd er niet aan toe gevoegd. Zo kan het gebeuren dat de Van Dale 9 als betekenis van ‘chris- telijke school’ geeft ‘bijzondere school op protestants-christelijke grondslag.’ De invloed van deze naamgeving gaat zover, dat een leraar op één van deze scholen ons eens heeft uitgelegd dat een katholiek geen christen was, maar ‘Rooms.’ Een tweede voorbeeld: de naam van de Protestantse kerk in Nederland zelf: daar vindt men geen andere kwalificatie dan het ‘in Nederland.’ Alsof er in Nederland geen andere protestanten zijn! En als men naar het logo van de PKN kijkt, wordt het nog problematischer: daar staan naast een beeldmerk (dat een zon, duif en kruis ineen voorstelt) de woorden ‘Protestantse Kerk’ zonder nadere kwalificatie. Nu kan men natuurlijk denken: het verschil tussen deze twee voorbeelden en het gebruik dat de Rooms-Katholieke Kerk van .catholic wil gaan maken, is dat men hier anderen niet verbiedt om gebruik te maken van de epitheta ‘christelijk’ en ‘protestant.’ 10 Nog afgezien van het feit dat de Rooms-Katholieke Kerk andere 7 http://www.pkn.nl/actueel/Nieuws/nieuwsoverzicht/Paginas/Wie-is-katholiek.aspx (bezocht 22 feburari 2013). 8 Vgl. Peter-Ben Smit, ‘The Old Catholic Understanding of Catholicity,’ in: Marsha L. Dutton & Emily K. Stucky (eds.), Globalization and Catholicity: Ecumenical Conversations on God’s Abundance and the People’s Need , Beiheft zu IKZ 100 (2010), 90–93; Joris Vercammen, Oud- en nieuw- katholiek: De spirituele zoektocht van die andere katholieken (Nijmegen: Valkhof Pers, 2011); Marcel Sarot, ‘Oud- katholieken, nieuwe katholiciteit?: Notities over jodendom, missie en katholiciteit bij een boek van mgr. Joris Vercammen,’ Perspectief: Digitaal Oecumenisch Theologisch Tijdschrift , 4/14 (2011), 25-30. 9 Groot woordenboek der Nederlandse taal 13 de uitgave 1999. Volgens dezelfde Van Dale betekent ‘de christelijke partijen’ ‘de politieke partijen van de orthodoxe protestanten,’ ‘de Christelijken’ ‘de gelovigen, (beperk.) de orthodoxe protestanten.’ 10 Dit argument werd mij aangereikt door Dr Willem Jan de Wit van het Evangelical Theological Seminary in Cairo op Facebook op 14 januari 2013; vgl. ook zijn weblog: http://wjdw.nl/2013/01/09/ katholiek-evangelisch-orthodox/ .