De katholiciteit van de kerk

11 22). De kerk wordt door het document terecht in een heilshistorisch-eschatologisch perspectief gezien en gezet. Het gaat dus om een dynamische kijk op de kerk waarbij de concrete gestalte van de kerk voortdurend in een constructieve spanning betrokken is op het eschaton. Zij is werkelijk Lichaam van Christus, maar dit is tegelijkertijd een werkelijkheid die zich voortdurend aan haar voltrekt, waarvan zij niet eigenaar is, maar die haar geschonken wordt en waarnaar zij verwijst. Het document zet de kerk niet neer als een onveranderbaar massief blok, er wordt gesproken in termen van een groeiperspectief of een pelgrimstocht die onder de leiding van de Geest wordt ondernomen. Het document zet echter het eschaton te weinig in het licht als een blijvende uitnodiging om onze al te menselijke werkelijkheid te overstijgen en als troost voor alle keren dat mensen daarin niet slagen. Van het eschaton kan aantrekkingskracht uitgaan die gelovigen verder wil doen groeien zonder hen te frustreren door voortdurend op hun onmacht of onkunde te wijzen. Op die wijze is het eschaton een gezond kritisch perspectief dat de nodige ruimte schept. Dit is geen diachroon historisch kerkelijk ontwikkelingsmodel, maar een voortdurende oriëntatie op een werkelijkheid die in de maaltijd des Heren wordt gevierd en geactualiseerd en waarnaar in de verkondiging wordt verwezen.