De katholiciteit van de kerk

18 Daarom is de diaconale dienst van de kerk, als liefdesdienst aan de wereld, het uiteindelijke criterium voor haar waarachtigheid en haar in waarheid in de wereld zijn. Het zal moeten blijken in hoeverre de kerk erin slaagt eenheid en verzoening tot stand te brengen, niet alleen in haar eigen gelederen, maar ook voor de mensheid als geheel. Waarheid, in deze existentiële zin, is wezenlijk een praktische zaak die in dit geval niet dogmatisch is, maar alles heeft te maken met een zich opofferende dienstbaarheid die solidariteit en gemeenschap tot stand weet te brengen 9 . Ecclesiologie en ethiek hebben van alles met elkaar te maken. De kerk is ook een ethische gemeenschap en haar onderscheidingsvermogen is belangrijk voor de toekomst van de mens en de schepping (zie de uitwerking van Schreiter 10 en zijn begrip van ‘nieuwe katholiciteit’). De radicale solidariteit met de wereld en haar nood aan verlossing is een van de fundamentele aspecten van katholiciteit, die spreekt van Gods onvoorwaardelijke verbondenheid met de hele mensheid en heel de schepping. Spreken over ‘de oecumene van het bloed’ 11 krijgt in dit licht wel een bijzondere betekenis. Kerken vinden 9 Zie Walter Kardinal Kasper, Wege der Einheit. 10 Robert J. Schreiter, Die neue Katholizität. Globalisierung und die Theologie. Theologie Interkulturell 9, Frankfurt-London IKO (Verlag für interkulturelle Kommunikation), 1997, 203-225. 11 Zie toespraak van paus Franciscus op 12 oktober 2016 bij een bijeenkomst van vertegenwoordigers van de christelijke gemeenschappen in de wereld en de toespraak op 28 april 2017 bij de ontmoeting met paus Tawadros II van de koptische kerk.