Het is Aswoensdag geweest, de veertigdagentijd is begonnen. Op weg naar Pasen ruimt het kerkelijk jaar tijd in voor bezinning. Dus ook voor klimaatrouw: verdriet om het verdwijnen van het klimaat dat we nu kennen en de wereld die daarbij hoort. Er is reden genoeg om te rouwen over het klimaat. In het licht van Pasen èn van de kruisdood van Jezus Christus is er ook alle ruimte voor klimaatrouw.
Jeruzalem! Oord van verlangen en gebroken visioenen. Oord van hoop en vrees. Oord waar katholiciteit zich ook in al haar weerbarstigheid presenteert. Hier is het begonnen - in “Het Land” - en hier is het waar Christelijke gemeenschappen alsmaar kleiner worden in aantal, omdat gemeenteleden het toenemend als te zwaar ervaren om met de spanningen en uitdagingen te leven die dit land vandaag kenmerken. Eén procent nog is het aandeel van de Christelijke bevolking.
Die vreselijke oorlog in de Oekraïne is al bijna een jaar aan de gang. Dagelijks komen er mensen om, raken mensen verminkt of gewond, slaan op de vlucht, of komen in de kou of het donker te zitten. En dan is er nog die onvoorstelbare verwoesting, deels moedwillig veroorzaakt. Via de media worden we er voortdurend mee geconfronteerd.
Ook de kerken worden hierdoor geraakt, de Orthodoxe Kerk in het bijzonder.
De meeste Oekraïense vluchtelingen behoren immers tot de Orthodoxe Kerk. Ze zijn blij dat deze Kerk er ook in Nederland is. Dat de Patriarch van de Russisch-Orthodoxe Kerk, Kyrill, de Russische agressie steunt, wordt door vrijwel alle Orthodoxen in West-Europa, ook door diegenen die tot het Patriarchaat Moskou behoren, betreurd en in niet mis te verstane bewoordingen afgekeurd.
We zitten tegenover elkaar. Zij op bed, ik op een stoel ernaast. Tot voor kort was ze nog mobiel met haar elektrische rolstoel, nu ligt ze haast permanent op het ziekenhuisbed dat in de slaapkamer geïnstalleerd is. ’s Ochtends wilde ze nog wel eens naar de kamer rijden, maar dat is nu een vermoeiende excursie geworden. Ze heeft een ernstige ziekte. Het is begonnen toen ze goed dertig was. Ik schat haar zestig.
“Het gaat niet goed”, zegt ze, “de vraag is of mijn verjaardag nog haal. Dat is over een goed half jaar.”
Wat is het verschil tussen heiligenverering en personencultus?
Een personencultus veruitwendigt zich in een overtrokken en onredelijke dweepzucht en bewondering voor bepaalde invloedrijke personen en hun prestaties. Dit valt regelmatig filmsterren, topsporters of wereldlijke bewindvoerders te beurt. De afstand tussen deze personencultus en de heiligenverering is evenwel hemelsbreed. “Aan Cleopatra denkt men terug, tot Maria bidt men”, zo zegt het, met een boutade, de nieuwe Katechismus.
Oecumenisch Forum voor Katholiciteit
p/a Oud-Katholieke Kerk van Nederland
Koningin Wilhelminalaan 3
3818 HN Amersfoort
info@forumkatholiciteit.nl of
via het contactformulier