Het Oecumenisch Forum voor Katholiciteit stelt zich ten doel op te roepen tot een open geloofsgesprek over de katholiciteit als essentiële kwaliteit van de kerk. Wij willen dat doen door middel van woord en geschrift, conferenties en studiedagen, debatten en commentaren. Daarbij zoeken wij naar een katholieke, op heelheid gerichte spiritualiteit, in de hoop daarmee ook een bijdrage te leveren aan de broodnodige spirituele oecumene. In de hoop dat velen zich in onze doelstelling zullen herkennen nodigen wij gemeenteleden en parochianen, predikanten en priesters, ouderlingen en diakenen, pastoraal werkers en parochiebestuurders – kortom, allen die de kerk van Jezus Christus liefhebben, uit zich bij ons aan te sluiten en dit appel te ondertekenen. Lees hier de volledige tekst van het Katholiek Appel.
Annunciatie vieren in tijden van corona
- Details
- Geschreven door Idelette Otten
- Categorie: Columns
Het is een voorrecht om predikant te zijn van de oude Willibrordkerk in Vleuten, wier toren ongeveer 1000 jaar oud is. Deze toren herbergt sinds 2010 meer klokken dan de Dom van Utrecht. Eén van deze klokken is voor het zogeheten tijdluiden. De bekendste luiding is die van het Angelus.
Het Angelus (Angelus Domini - de Engel des Heren) is een katholiek gebed dat vanouds driemaal daags gebeden werd: om zes uur 's morgens, twaalf uur 's middags en zes uur ’s avonds. Een kleine klok, het angelusklokje kondigt het gebed aan. Hierbij worden drie slagen op de klok gegeven waarna de gelovigen het ‘Wees gegroet Maria' bidden. Dit wordt tweemaal herhaald. Ten slotte wordt de klok gedurende twee minuten geluid en kan een afsluitend gebed gebeden worden. Na de Reformatie verviel het angelus voor de protestanten, maar het tijdluiden om 12.00 uur bleef en soms ook om 18.00 uur. Een kerkelijke luiding werd seculier.
In Vleuten denken we na of de traditie van het Angelus-luiden niet hersteld zou kunnen worden. Zeker nu we jaarlijks samen met onze rooms-katholieke dorpsgenoten het feest van de Annunciatie willen vieren. Protestanten ontdekken weer de enorme rijkdom van dit aloude Christusfeest. We durven de naam van Maria weer liefdevol op onze lippen te nemen en in het Ave Maria ontdekken we grotendeels bijbelteksten uit het evangelie van Lukas. We hadden voor dit jaar mooie plannen, maar vanwege het corona-virus vallen deze in duigen, op het vieren van de liturgie voor de vespers na, die we via kerkomroep hopen uit te zenden.
Maar terwijl wij nog nadenken over het Angelus luiden attendeerde een collega mij op een initiatief van haar kerk om - nu veel vieringen zijn afgelast - het Angelusgebed te ‘lenen’ door midden op de dag de klokken te luiden en te bidden. Zo blijkt een oude traditie opeens veelzeggend voor ons heden. We kunnen het in Vleuten zo weer oppakken.
Een inspirerende viering van de Annunciatie en een corona-vrije opgang naar Pasen!
Idelette Otten
Epifanie
- Details
- Geschreven door Wim van den Dool
- Categorie: Columns
Wie is Christus? Hij is de verschijning van God in deze wereld. Hij is het licht dat onze duisternis verlicht. Hij is het woord waarin God zich uitspreekt. Hij is het kind dat met Maria en Jozef moet vluchten naar Egypte om te overleven.
Op de vraag wie Christus is, kunnen vele goede antwoorden gegeven worden. In de Kerk kennen we dan ook een heel rijke traditie van bezinning op de persoon van Christus. In Hem zien we ten diepste wie God is en wie de mens. Hij gaat in tegen het egoïsme van mensen en stelt liefde en barmhartigheid centraal.
De oosters-orthodoxe kerken worden gefascineerd door de menswording van Christus en zijn verrijzenis. In de katholieke kerk heeft de menswording van Christus ook een centrale plaats, maar in de westerse kerken wordt ook nadruk gelegd op Jezus’ lijden vanaf zijn geboorte tot op het kruis. Er is een legitieme verscheidenheid in beelden van Christus, niet omdat willekeurig elk beeld van Christus goed zou zijn, maar omdat deze verscheidenheid recht doet aan de rijkdom van de persoon van Christus, die groter is dan wij bevatten kunnen.
Persoonlijk kunnen we het Christusmysterie op veel manieren beleven. Er is een contemplatieve omgang met Christus en een sociaal geëngageerde. Je kunt je relatie met Hem beleven via de sacramenten en via de werken van barmhartigheid. Je kunt het geloof in Christus ervaren als een bron van kracht en vertrouwen, zodat je het kunt volhouden in moeilijke omstandigheden, zoals in veel negro-spirituals tot uitdrukking komt.
Welk antwoord geef je zelf op de vraag wie Christus is? Door die vraag te stellen confronteer je je al denkend met zijn persoon. Jezus stelde zelf die vraag ook aan zijn leerlingen. Waarop leg jij het accent? Op Jezus’ aandacht voor mensen die aan de rand staan? Op de hartelijke vriendschappen die Hij onderhield? Op zijn liefde voor zijn hemelse Vader? Leg je het accent op de vergeving van zonden die Hij ons schenkt of op het nieuwe leven dat vanuit zijn Verrijzenis op ons toekomt?
Protestantse Identiteit katholiek dragen
- Details
- Geschreven door Idelette Otten
- Categorie: Opinie
Het tijdschrift Perspectief heeft een nummer uitgebracht met bijdragen van enkel vrouwelijke theologen. Dit naar aanleiding van de ophef rond de uitgave van het boek ‘Spirituele oecumene, over de vele vormen van gezamenlijke en individuele omgang met God’. In dit boek komen 52 theologen aan het woord, van wie er 2 vrouw zijn. Dat er wel degelijk vrouwelijke theologen zijn die over deze thematiek belangrijke dingen te zeggen hebben, mag blijken uit dit nummer met meningen, indrukken en ervaringen van protestantse en katholieke vrouwen. Idelette Otten, bestuurslid van het Oecumenisch Forum voor Katholiciteit, publiceerde een bijdrage met de titel: "Mijn protestantse identiteit kan ik alleen katholiek dragen".
Eenheid die te verwachten valt
- Details
- Geschreven door Joris Vercammen
- Categorie: Columns
Christenen leven van verwachting. Elke advent maakt ons daarvan opnieuw bewust. Met de eerste zondag van de advent begint een nieuw liturgisch jaar. De verwachting is het begin van al het andere dat komen gaat: kerstmis, Pasen en Pinksteren. Verwachting is de basis.
Nu wordt verwachten nogal eens verward met afwachten. De advent leert dat het daarbij om een misvatting gaat. Wie verwacht, die zal er namelijk alles aan doen om de voorwaarden te scheppen opdat de verwachting ook realiteit zou kunnen worden. In het Matteüsevangelie legt Jezus uit dat mensen in staat zijn aan de ontwikkeling van een vijgenboom af te lezen dat de zomer nabij is. En dan vervolgt hij: “Wanneer ge dit alles ziet, herkent dat het nabij is, ja voor de deur staat!” (Matteüs 24: 32) Het is dus kwestie van goed kijken en analyseren en studeren om de voorwaarden te scheppen opdat het Koninkrijk zich zou kunnen ontvouwen. Met andere woorden: in principe is het er al, maar er is ook van alles dat zijn ontvouwing in de weg zit. En vooral: misschien zitten we zelf die ontvouwing wel in de weg. Daarom begint christen-zijn met het jezelf kritisch onder de loep nemen want er moet een keuze gemaakt worden. Nog zo’n centraal thema van de advent.
Het Oecumenisch Forum voor Katholiciteit heeft de ambitie een studiegroep van theologen te zijn die de ontwikkelingen in de oecumene kritisch volgt en bestudeert. Want de oecumene moet verder komen dan een spiritualiteit van vriendelijkheid, hoe wezenlijk die óók is. Wie werkelijk de eenheid onder christenen nastreeft zal bereid moeten zijn verschillen zo serieus te nemen dat men ook ontdekt waar ze overbrugd kunnen worden. Dat is de reden waarom we, in alle bescheidenheid en binnen de grenzen van onze beperkte mogelijkheden, cruciale thema’s die kerken verdelen, aanpakken. Op zoek naar verbindingen. Via deze nieuwe site kan men alvast ons werk volgen. Af en toe treden we ook nog op andere wijze naar buiten met onze bevindingen. Dan organiseren we een studiedag bv. Overigens wie zin heeft om mee te komen denken en studeren, kan zich melden. De groep beslist uiteindelijk over deelname.
Het Oecumenisch Forum voor Katholiciteit leeft uit de verwachting dat eenheid onder christenen mogelijk is. Het wil bijdragen aan de voorwaarden opdat die eenheid zich ook zou kunnen ontvouwen. Wanneer je ziet hoe groot het verlangen naar eenheid eigenlijk is, dan wéét je ook dat die nabij is, ja voor de deur staat. Het zou zonde zijn daarin niet te investeren!
Joris Vercammen, voorzitter.
Oecumenisch Forum voor Katholiciteit
p/a Oud-Katholieke Kerk van Nederland
Koningin Wilhelminalaan 3
3818 HN Amersfoort
info@forumkatholiciteit.nl of
via het contactformulier