Ter afsluiting (en min of meer als samenvatting) geef ik de lezers van de Nieuwsbrief graag iets door uit het fraaie artikel ‘Wij zijn ook katholiek’ van Henk Gols, verschenen in Tijdschrift voor Geestelijk Leven (TGL) 2017, nummer 1.

Henk Gols is predikant van de Protestantse Kerk in Nederland, oblaat van de Benedictijner St. Willibrordsabdij te Doetinchem, voorzitter van de Liturgische Kring en lid van het Oecumenisch Forum voor Katholiciteit. Hij ademt dus in verschillende geloofstradities, maar ervaart dat niet als een probleem, integendeel: ‘omdat ik katholiek ben, kan ik zowel protestants als benedictijns zijn’. Hij is dan ook niet een renegaat die zijn protestantse verleden achter zich heeft gelaten. Met respect schrijft hij over de soberheid van de protestantse liturgie: ’Het protestantse mijden van versiering en liturgisch ceremonieel is een ode aan het Woord.’ (…) En: ‘De reformatie was een poging om de eenvoud en de blijdschap van het evangelie terug te vinden’. Maar hij zegt er wel bij dat die poging niet nieuw was: ‘Naar die eenvoud en blijdschap waren al eerder onder anderen monnikenvader Benedictus van Nursia, de kartuizervader Bruno, Franciscus van Assisi, Hadewijch en Beatrijs op weg gegaan.

Vanuit het veel te vele zochten zij zich een weg naar het ene dat er toe doet’. Soberheid is dus niet per definitie protestants. Maar Gols is er wel blij mee dat protestanten na het snoeien van het teveel aan liturgisch ceremonieel allerlei riten en gebaren uit de oude kerk hebben teruggevonden. ‘Als protestanten zalven wij weer onze dopelingen, alsook onze zieken en stervenden. Wij zegenen onze huizen. Ontsteken een kaars bij een icoon. Maken een kruisteken. Laten wierook opstijgen in het gemeenschappelijk avondgebed. Protestantse bezoekers van het klooster zie ik met de monniken meebuigen tot ‘eer aan de Vader en de Zoon en de Heilige Geest. In het eucharistisch brood ontvangen ook zij de tegenwoordigheid van de levende Heer – brood en wijn zijn voor hen teken en presentie ineen’. Protestant zijn is voor Henk Gols een voorlopige positie. ‘Het gáát om het geheel van de kerk, die zich steeds weer moet hervormen wil zij zichzelf blijven’ (…) ‘Ik belijd dus dat mijn kerk ouder is dan de Reformatie. Luther en Calvijn zijn schakels in een langere keten. (≠400) is mijn bisschop, Benedictus (≠500) mijn kloostervader, Gregorius de Grote (≠600) mijn paus, Beatrijs van Nazareth (13e eeuw) is de vrouwe die mij inwijdt in de Minne, Ruusbroec (14e eeuw) leidt mij binnen in de mystieke vreugde, Johannes van het Kruis (16e eeuw) is al eens mijn gids geweest in donkere nacht. Ik ben een katholieke protestant, die tot de Kerk behoort’.