‘Veel Amerikaanse twintigers worden in toenemende mate aangetrokken tot hoogkerkelijke tradities – het Rooms-Katholicisme, de Oosterse Orthodoxie, de Episcopaalse Kerk. De oude liturgische vormen lijken zo zonder pretenties, zijn zo weinig gericht op ‘cool’ – en dat is verfrissend authentiek’. Aldus de constatering van de onder evangelicals bekende publiciste Rachel Evans (32) in een artikel voor het religieblog Belief van CNN. Uitvoerig beschrijft ze wat de millennials missen in de kerk en waarom met name de hoogopgeleiden onder hen weggaan. De evangelische kerken hebben vaak een helder theologisch verhaal, maar ze ontwijken de moeilijke vragen, vooral op het gebied van de ethiek. Als je daarmee voor de dag komt wordt vaak gezegd: je moet bidden om geloof.

Het gevolg is, aldus Evans, dat ‘jonge evangelischen vaak het gevoel hebben dat ze moeten kiezen tussen hun intellectuele integriteit en hun geloof, tussen wetenschap en christendom, tussen mededogen en heiligheid.’ Wanneer ze daar over spreekt met voorgangers is vaak hun reactie: ‘Dus, wat je zegt is dat we hippere praisebands moeten inzetten.’ ‘Dit is het moment’, schrijft ze dan, ‘dat ik met mijn hoofd tegen het spreekgestoelte begin te bonken. Steeds weer is de aanname van christelijke leiders – en van evangelische leiders in het bijzonder – dat de sleutel om twintigplussers terug te trekken naar de kerk simpelweg ligt in wat stilistische aanpassingen: wat pittiger muziek, wat lossere diensten, een koffiehoek in de ontmoetingsruimte, een voorganger die strakke spijkerbroeken draagt en een opgefriste website inclusief de mogelijkheid om om online giften over te maken.’ Maar wat millenials werkelijk willen is niet een verandering van stijl, maar een verandering van inhoud. ‘We verlaten de kerk niet omdat we daar de ‘coole’ factor niet vinden, maar omdat we daar Jezus niet vinden.’ Blijkbaar, zo denk ik dan, vinden ze Hem wel in de liturgie van de hoogkerkelijke traditie, waarin het sacrament van de eucharistie centraal staat en alles gericht is op de ontmoeting met Christus. 

Ook in ons land hoor je – niet alleen in evangelicale kringen, maar ook in de mainstreamkerken steeds vaker roepen: als we ‘de’ jongeren willen bereiken moeten we de liturgie aantrekkelijker maken. De klassieke katholieke of protestantse rituelen, de vaste teksten, de oude liederen en gebeden – het zegt hen allemaal niets meer. Dat zal wel ten dele waar zijn. Maar er is ook een andere kant. Veel jongeren zoeken in de kerk authenticiteit, heiligheid en vooral: sacraliteit, omdat ze intuïtief beseffen: hier is God te vinden! Waarom zouden ze anders bij duizenden naar Taizé gaan? In een een oud adventslied komt de regel voor: ‘In ’t Woord laat Hij zich vinden, in avondmaal en doop.’ (Liedboek 2013, nr 440, strofe 2). Het klinkt erg traditioneel, maar precies dàt is het geheim van de liturgie.