Trump zei dat hij ‘God aan zijn kant had’ toen de kogel hem zijdelings en niet dodelijk raakte. Biden zei alleen met zijn verkiezingscampagne te stoppen ‘als God vanuit de hemel tegen mij zegt dat ik dat moet doen”, en Patriarch Kyrill beschouwt Poetin als ‘een Godsgeschenk’.
Ik heb geen opperrabbijn, geen paus, geen patriarch, geen Wereldraad van Kerken, geen bisschop, geen dominee, niemand gehoord die daartegen in het geweer kwam.
En ik dacht: er zou toch vanuit de kerk(en) eens iets gezegd moeten worden over het Godsbeeld dat de machthebbers van deze wereld hebben en dat ze gebruiken ter rechtvaardiging van hun daden. Een beetje catechisatie vanuit de kerken zou de wereld veel goed kunnen doen. Dan zou de kerk echt een sacrament zijn en er zijn ten dienste van de wereld als een kompas waarop je varen kunt.
Maar de kerken houden zich wijselijk stil, want wat hebben we in de geschiedenis anders laten zien dan onenigheid, scheuringen en afsplitsingen. En dus is geloof een privé-zaak geworden. Iedereen mag zelf weten wat voor God hij/zij dient en wat hij/zij gelooft. Ondertussen heeft dat ‘privé-geloof’ van de machthebbers van deze wereld grote gevolgen voor de levens van ontelbaar veel mensen.
Wat zou het de kerken goed doen als ze elkaar zouden kunnen vinden in het onderwijs van de apostelen. Bij gesprekken over de oecumene is de aandacht vaak gericht op de eucharistie/ het avondmaal in strikte zin. En de gemeenschap met de apostelen wordt vaak versmald tot het al dan niet staan in de apostolische successie via de handoplegging. Maar Johannes schrijft: "Hetgeen wij gezien en gehoord hebben, verkondigen wij ook u, opdat ook gij met ons gemeenschap zoudt hebben. En onze gemeenschap is met de Vader en met zijn Zoon Jezus Christus" (1 Johannes 1:3).
En van de eerste gemeente lezen we: “Ze bleven volharden bij het onderwijs der apostelen en de gemeenschap, het breken van het brood en de gebeden”(Handelingen 2:42).
Volgend jaar gaan de gezamenlijke kerken vieren dat 1700 jaar geleden het oecumenisch concilie van Nicea (325 n Chr) werd gehouden. Er wordt dan misschien gesproken over een gezamenlijke Paasdatum, zei de paus. Dat is mooi. Dan vieren alle kerken op dezelfde datum Pasen. Maar zal het ook over de inhoud gaan? Zal het er ook over gaan wat dat onderwijs van de apostelen is, en of we in al die eeuwen daarbij hebben volhard en met de apostelen in gemeenschap zijn gebleven? Volgens Johannes is het immers alleen via de apostelen en hun onderwijs dat wij met God en Christus gemeenschap kunnen hebben.
Tijdens een oecumenische ontmoeting met een Finse delegatie van de lutherse Kerk blikte paus Franciscus vooruit op de zeventienhonderdste verjaardag van het Concilie van Nicea, die in 2025 valt. “Als broeders en zusters gaan we samen op weg naar grotere gemeenschappelijkheid”, zei de paus. Het zal een lange weg zijn.
“De kerk is slechts sacrament voor zover zij beantwoordt aan haar roeping” zo staat in de gespreksnota van het OFK die binnenkort zal worden gepubliceerd.
Maar ondertussen is er misschien toch wel een pastor geweest die tegen Biden zei: ‘De God met wie wij in de kerk verkeren, spreekt niet rechtstreeks vanuit de hemel, hoor. Zijn woord is vleesgeworden. Luister dus goed naar de mensen om je heen.’
Lieske Keuning
afbeelding: Fresco van het Concilie van Nicea, uit het Sümelaklooster (Turkije) ©Wikipedia
